Za nami październik i dwie ważne dla środowiska osób niepełnosprawnych daty. 8 Października 2018r. zmarł Piotr Pawłowski, Prezes Fundacji Integracja – od ponad 25 lat aktywnie działający na rzecz osób niepełnosprawnych, natomiast 25 Października w Warszawie blisko 500 osób spotkało się na IV Kongresie Osób z Niepełnosprawnościami. Za niezależnym życiem.
W tym wyjątkowym spotkaniu wzięły udział zarówno osoby z różnymi niepełnosprawnościami jak i ich opiekunowie, przedstawiciele rządu, urzędów i osoby działające w sektorze NGO. Patronat honorowy nad kongresem objął Rzecznik Praw Obywatelskich – doktor Adam Bodnar. Rzecznik przytoczył historie osób niepełnosprawnych, z którymi rozmawiał podczas spotkań regionalnych i porównał politykę prowadzoną w zakresie niepełnosprawności do „Nalewania wody do wiadra łyżeczką”.
Spotkaliśmy się by wybrzmiał nasz głos, by wspólnie dojść do opracowania postulatów do zrealizowania. Mieliśmy znakomitą okazję uczestniczyć w panelach tematycznych – podczas wymiany doświadczeń, każda z grup opracowała swoje wnioski. Zostały one spisane oraz odczytane na zakończenie Kongresu.
„My, uczestniczki i uczestnicy IV Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami reprezentującego wiele osób z niepełnosprawnościami, osób ich wspierających i organizacji działających na ich rzecz – żądamy pilnego i skutecznego wdrożenia przez Polskę Rekomendacji Komitetu ONZ ds. Praw Osób z Niepełnosprawnościami oraz związanych z nimi postulatów Konwentów Regionalnych oraz Kongresu Osób z Niepełnosprawnościami:
-Wdrożenie mechanizmu, który umożliwi świadczenie usług asystenckich i przerwy wytchnieniowej w ramach Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
-Wprowadzenie definicji dyskryminacji krzyżowej do przepisów prawa.
-Uwzględnienie przez system orzecznictwa potrzeb w zakresie rodzaju i intensywności wsparcia – zamiast stopni niepełnosprawności.
-Zapewnienie Centrów Wsparcia Edukacji dla uczniów z niepełnosprawnościami, nauczycieli, kadrę zarządzającą i rodziców dzieci z niepełnosprawnościami.
-Likwidacja pułapki świadczeniowej.
-Certyfikacja dostępności przez wyspecjalizowane podmioty z udziałem osób z niepełnosprawnościami.
-Wprowadzenie modelu wspieranego podejmowania decyzji i likwidacja ubezwłasnowolnienia”.
Zanim jednak spotkaliśmy się na podsumowaniu paneli tematycznych przez cały kongresowy dzień wiele się działo.
Minutą ciszy uczciliśmy pamięć Piotra Pawłowskiego i zmarłego tragicznie w czerwcu Bartosza Mioduszewskiego – w latach 2009-2015 Prezesa Fundacji Aktywizacja. Tradycyjnie wręczono nagrody Ambasadorów, które otrzymali: Bartosz Mioduszewski i Piotr Pawłowski (obaj pośmiertnie), Radio TokFM, Agnieszka Kwolek, Joanna Ławicka, Jakub Hartwich i Adrian Glinka.
Nie zabrakło też ciekawych, merytorycznych wystąpień gości zaproszonych na panel główny. Jonas Ruskus z Komitetu ONZ w nagranym przesłaniu przedstawił rekomendacje dla Polski. Jedną z najważniejszych wymienił działania na rzecz deinstytucjonalizacji – ogromna liczba osób ubezwłasnowolnionych i przebywających na stałe w instytucjach – Domach Opieki Społecznej to brak spełnionych wymogów Konwencji. Zwrócił uwagę na fakt, że prawa kobiet z niepełnosprawnościami nie są ani wystarczające wspierane ani chronione, Polska nie podejmuje również wystarczających działań w tym zakresie dyskryminacji osób z niepełnosprawnościami. W panelu głównym szczegółowe rekomendacje Komitetu przedstawiła m.in. Anna Rutz, pełnomocniczka rektora UAM ds. studentów z niepełnosprawnościami.
Na Kongresie było siedem równoległych sesji tematycznych. Poświęcono je: równości i niedyskryminacji, niezależnemu życiu, orzecznictwu oraz systemowi rentowemu, edukacji, dostępności, pracy i zatrudnieniu..Na panelach tematycznych rozmawiano o bardzo różnych zagadnieniach, nadrzędnym postulatem było doprowadzenie do zmian prawnych i społecznych – na rzecz zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami jak najbardziej niezależnego życia. Na tegorocznym Kongresie po raz pierwszy pojawiła się sesja self-adwokatów – bezpośrednie występowanie we własnym imieniu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną, które stają się w ten sposób rzecznikami własnych spraw. Środowisko osób z różnymi niepełnosprawnościami zazwyczaj skupia się na działaniach swoich organizacji, na potrzebach swoich podopiecznych. I każda z grup dąży do tego by mógł wybrzmieć jej głos. Podczas występów ekspertów i podczas paneli wracał ważny temat protestu w Sejmie. W kongresie wzięli udział uczestnicy tego protestu, reprezentowanych było wiele grup osób z niepełnosprawnościami – w tym roku wyjątkowo mocno zabrzmiał głos ludzi głuchych i niedosłyszących by zwrócono uwagę na ich problemy i potrzeby.
Na zakończenie Kongresu zgłoszono propozycję powołania otwartej grupy roboczej, której celem będzie stworzenie profesjonalnej reprezentacji środowiska.
Fot. – Andrzej Dzirba, Karolina Kasprzak,
Anna Klechniowska
Anna Klechniowska